Νίκος Ξυλούρης - Το αηδόνι της Κρήτης και ο μαέστρος της λύρας

Σαν σήμερα το 1936, γεννήθηκε στα Ανώγεια της Κρήτης, μια μεγάλη μορφή του Ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού αλλά και του νησιού, ο «Νίκος Ξυλούρης» ή «Ψαρονίκος».

Το 4ο παιδί από τα 6 μιας οικογένειας με μουσική παράδοση και πολλούς λυράρηδες.
Ζώντας δύσκολα παιδικά χρόνια και βιώνοντας έντονα τη Γερμανική κατοχή, διατυμπάνιζε την έντονη επιθυμία του να αποκτήσει μια λύρα, την οποία μόλις έπιασε στα χέρια του, την έπαιζε σαν να γνώριζε χρόνια.

Περιπλανήθηκε στην Αθήνα από τα 17 του χρόνια, αλλά η απογοήτευση τον οδήγησε ξανά στην Κρήτη.
Στα 22 του παντρεύεται την «Ουρανία Μελαμπιανάκη» προσπαθώντας να ξεδιπλώσει το όνειρό του στην Κρήτη.
Οι Κρητικοί τον στήριξαν αναγνωρίζοντας το ταλέντο του και γρήγορα ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο με τίτλο "Μια μαυροφόρα που περνά".
Αργότερα ήρθαν και τα 2 παιδιά του ο Γιώργος και η Ρηνιώ, που παράλληλα με τη γέννησή της κέρδισε το πρώτο βραβείο σε ένα φεστιβάλ μουσικής στο Σαν-Ρέμο παίζοντας με τη λύρα του ένα συρτάκι.

Κυνηγήθηκε σαν αντιστασιακή φωνή και παρουσία τα χρόνια της χούντας, με τα αξέχαστα «Πότε θα κάνει ξαστεριά» και «Αγρίμια αγριμάκια μου» απαγορεύοντας την προβολή του από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
Η αγωνία για την επιβίωση άρχισε να τον εγκαταλείπει μετά από πολλές ταλαιπωρίες, ενώ ο δρόμος άνοιξε διάπλατα με τη γνωριμία του με τον ποιητή και σκηνοθέτη «Ερρίκο Θαλασσινό» που τον σύστησε στον συνθέτη «Γιάννη Μαρκόπουλο».

Επειτα η πορεία ήταν μόνο ανοδική, έως τη στιγμή της ξαφνικής ασθένειάς του και του θανάτου του στις 8/2/1980 σε ηλικία μόλις 44 ετών.
Η Κρήτη τον αποχαιρέτισε συγκινητικά με μαντινάδες, ενώ η λεβεντιά, το παράστημα και το ήθος του, είναι αποτυπωμένα στη μνήμη όλων.
Αυτός ο γλυκός και παράλληλα επιβλητικός άνθρωπος με την ιδιαίτερη μελιστάλαχτη αλλά και επιβλητική φωνή, ήταν είναι και θα είναι καμάρι της Κρήτης και ολόκληρου του τόπου.

Και ένα απόσπασμα από ένα αριστουργηματικό στιχούργημα ενός Ηρακλειώτη δικηγόρου του «Γιώργη Τσικαλά» που περιέγραφε την εικόνα του γλαφυρά.

Ποιός είναι ο τραγουδιστής ποιός είναι ο παιχνιώτης
απού ’χει τρίδιπλες χορδές στη λύρα και στο στόμα,
και σαν τσι κρούσει τσι χορδές ντροπιάζει τους αγγέλους
τ’ αηδόνια ξενιτεύγει τα και τα νερά παγώνει
καμπάνες αργυροχυτές ραΐζει και χαλά τσις
και τη δική μου την καρδιά την έχει ξεσηκώσει;
Σύρτε φτερό Αρχάγγελοι δεξά μου φέρετέ τον
και τη φωνή και την ψυχή τα θέλω για δικού μου
και με τσ’ ανθρώπους τσι θνητούς δεν κάνω εγώ παζάρια........

Καρκίνος με Σελήνη στον Υδροχόο, δυστυχώς δεν υπάρχει η ώρα γέννησης γι αυτό και θα είμαστε λακωνικοί, όπως άλλωστε αρμόζει και σε μια τέτοια φυσιογνωμία.

Η σύνοδος Ηλιου – Αφροδίτης στον Καρκίνο και το εξάγωνο με τον Ποσειδώνα, έδωσαν το χάρισμα αλλά και την αγάπη για τη λύρα, τη μουσική και το τραγούδι.
Το γλυκό και ρομαντικό του βλέμμα είναι κομμάτι αυτής της επιρροής και το παράλληλο τρίγωνο Ηλιου – Αφροδίτης με τον Κρόνο είναι η αποτύπωση όλου αυτού, μέσα και έξω από τη μεγαλοπρέπεια της Κρητικής φορεσιάς που τόσο συχνά τον συνόδευε.